V.Saradjishvili Tiflis Devlet Konservatuvarı, Gürcistan’daki ilk yükseköğretim enstitülerinden biridir. Yıllarca da tüm Kafkasya’daki tek Avrupa tarzı Yüksek Müzik Okulu olarak kaldı. Gürcistan müzik tarihinde 1 Mayıs 1917 tarihi, Tiflis Konservatuvarı’nın doğum günü olarak geçmektedir. 1924 yılındaysa Devlet Konservatuvarı statüsü almıştır. 1947’den bu yana, ünlü Gürcistanlı şarkıcı Vano Saradjishvili’nin adını taşımaktadır. Mimari bir yapı olarak, Gürcistan kültürel mirasının anıtları listesine dâhil edilmiştir.
Farklı zamanda Tiflis Devlet Konservatuvarının başında, öne çıkan Gürcü ve Rus müzisyenler yer bulunmuştur ve bunların arasında Nikolai Nikolaev (1917-1918), Alexander Cherepnin (1919-1922), Mikhail İpolitov-Ivanov (1924-1925), yeni Gürcistan bestecilik okulunun kurucusu Zakaria Paliashvili (1918-1919; 1922-1923; 1930-1931), Dimitri Arakishvili (1926-1929); daha sonra seçkin besteciler Grigol Kiladze (1938-1940; 1940-1941; 1941-1951), Shalva Mshvelidze (1940), Vano Nodar Gokieli (1941-1943), Iona Tuskia (1952-1962), Otar Taktakishvili (1962-1964), Sulkhan Tsintsadze (1965-1984), Gabunia (1984-2000), Manana Doijashvili (2000-2011) vardır. Bugün Konservatuvarın rektörü, ünlü müzisyen ve besteci Rezo Kiknadze’dir.
Konservatuvar kurulmadan önce, 19. Yüzyılın ikinci yarısında Tiflis’te coşkun bir müzik yaşamı vardı. Gürcistan toplumu opera sanatıyla,Batı-Avrupa ve Rus klasik müziğiyle tanışmıştı. Müzik eğitim merkezleri açıldı ve Gürcistan’ın içinden gelen müzisyenler yaratma olasılığı baş gösterdi.
Konservatuvar için fon sağlama etkinliği, 1981 yılında Anton Rubinstein tarafından verilen bir hayır konseriyle başladı. Stepane kardeşler, Levan ve Jacob Zubalashvili gibi Gürcistan kültür hamilerinin yaptığı bağışlarla birlikte toplanan parayla,A. Shimkevich tarafından tasarlan Konservatuvar binası 1917 yılında tamamlandı.
Bir yüzyıl önce olduğu gibi bugün de hamilerin, iş gruplarının ve arkadaşların rolü oldukça önemlidir. Bu türden desteğin mükemmel örnekleri arasında, modern standartlara göre yeniden yapılandırılan konservatuvarın konser salonları (Büyük Salon, 500 koltuk), Resital Salonu (200 koltuk); Lonca Odası (80 koltuk), antreler, modern tekniklerle donanmış ses kütüphanesive kayıt stüdyoları vardır. Konservatuvar, kütüphanesiyle ve Gürcistan müzik kültürünün hatıralarını koruyan, Gürcistan’daki müzik eğitiminin gelişimini ve Konservatuvarın tarihini belgeleyen müzesiyle gurur duymaktadır.
Konservatuvardaki ilk öğretmenler arasında F. Liszt, G. Veniavsky, A. Marmontel, P. Tchaikovsky, Moscheless ve Kulau gibi isimlerin öğrencileriyle birlikte J. Lhevinne, R. Lhevinne, ünlü Julliard Müzik Okulu’nun kurucuları G. Neihaus, F. Kesner, L. Truskowski, E. Vronski;O.Bakhutashvili-Shulgina, V.Vilshau, K.Miniar, E.Guzikov, M.Ipolitov-Ivanov, La Scala E.Broggi’nin eski solisti, Gürcistanlı müzisyenler, Moskova ve St. Petersburg Konservatuvarlarının eski mezunları D.Arakishvili ve Z.Paliashvili (besteci); A.Tulashvili ve A.Virsaladze (piyanist); L.Iashvili ve L.Shiukashvili (kemancı); D.Andghuladze ve A.Inashvili (şarkıcı); O.Dimitriadi ve E.Mikeladze (orkestra şefi); Sh.Aslanishvili, V.Donadze, G.Chkhikvadze, P.Khuchua (müzik bilimciler) ve diğer isimler vardır.
Tiflis Devlet Konservatuvarı, var olduğu dönem içerisinde önde gelen çeşitli müzisyenler çıkarmıştır ve bunların arasında nesillere yayılan Gürcü besteciler vardır: A.Balanchivadze, Sh.Mshvelidze, A.Machavariani, O.Taktakishvili, S.Tsintsadze, R.Laghidze, B.Kvernadze, S.Nasidze, N.Gabunia, G.Kancheli, N.Mamisashvili, J.Kechakmadze, T.Bakuradze, J.Bardanashvili, Z.Nadareishvili ve diğerleri; orkestra şefleri arasından da Dj.Kakhidze, V.Machavariani gibi isimler.
Gürcülerin sanat icra etme düzeyi bilhassa yüksektir. Dünyanın farklı ülkelerinde sanatlarını icra eden konservatuvar mezunlarının başarısı, üniversitenin en iyi geleneklerine işaret etmektedir. Tiflis Devlet Konservatuvarının mezunları arasında şu isimler vardır: Elisso Virsaladze, Rudolf Kerer, Dimitri Bashkirov, Lev Vlasenko, Tengiz Amiredjibi, Nodar Andghuladze, Manana Doidjashvili, Tamar Gabarashvili, Alexander Toradze, Marine Iashvili, Alexander Nizharadze, Alexander Korsantia, Paata Burchuladze, Eter Andjaparidze, Iano Alibegashvili (Tamari), Lado Ataneli, Ala Simonishvili (Simoni), Tamar Javakhishvili (Iveri), Nino Surguladze ve diğer isimler.
Bugün konservatuvarın öğretmen kadrosu içinde yaklaşık 200 profesör vardır. Bunlar arasında 70 profesör, 60’dan fazla doçent doktor ve 40 yardımcı doçent vardır. Çeşitli pedagojik etkinlikler, profesyonel sanat gösterileri ve bilimsel etkinlikler yürütmektedirler. Konserler verirler, master sınıfları, seminerler, dersler yürütürler ve hem Gürcistan’daki hem de yurtdışındaki uluslararası konferanslarda ve sempozyumlarda yer alırlar.
Tiflis Devlet Üniversitesi, kurulduğu günden bu yana, Gürcistan’daki önemli kültürel ve eğitimsel merkezlerden biri haline gelmiştir. Konservatuvarın duvarları içerisinde,müzik konserleri ve konservatuvarın opera stüdyosundaki öğrenci opera performansları gibi oldukça dikkat çeken kültürel etkinlikler gerçekleşmektedir.
Bugün Tiflis Devlet Konservatuvarı, geniş çaplı uluslararası bağlantılara sahiptir. 2000 yılından bu yana, yarışmalar, ünlü müzisyenler tarafından yürütülen yıllık “Yaz Dönemi Gösteri Seminerleri” ve master sınıfları, düzenli etkinlikler haline gelmiştir.
Tiflis Devlet Üniversitesi, Gürcistan’ın konser yaşamının kalbidir. Farklı zamanlarda, dünyanın en önde gelen müzisyenleri, konservatuvardaki Büyük Salon’da ve Resital Salonu’nda yer alan sahnelerde sanatlarını icra etmiştir; bu isimlerden bazıları V.Horowitz, E.Petri, D. Shtidri, O.Ridi, S.Richter, D.Oistrakh, E. Gilels ve M. Rostropovich’tir.
Konservatuvar aynı zamanda müzik sanatı alanındaki önemli bir bilimsel araştırma merkezidir.
Konservatuvarda bilimsel konferanslar ve uluslararası sempozyumlar da düzenlenmektedir. Bilimsel ve metodolojik meseleler üzerinde yayımlar çıkarılmaktadır; 2004’ten bu yana konservatuvarın elektronik dergisi vardır. Şu anda 400’e yakın öğrenci bulunmaktadır. Konservatuvarın konser yaşamında ve bilimsel yaşamında aktif bir şekilde yer alırlar, uluslararası yarışmalara ve konferanslara düzenli olarak katılırlar. Prestijli ve zorlu uluslararası yarışmalarda ödül kazanan kişilerin listesi oldukça etkileyicidir.
1995’ten bu yana Devlet Konservatuvarı, iki Adımlı Avrupa Tarzı Eğitimsel Çalışma Sistemi’ni benimsemişti.
2006 yılından bu yana Tiflis Devlet Konservatuvarı, AEC’in (Avrupa Konservatuvarlar Birliği) üyesi haline gelmiştir. 2005’ten sonra transfer ve kredi sistemine sahip Bologna sürecine katılmıştır.
Müzik alanındaki yüzyıllara yayılan zengin gelenekler konservatuarda korunmakla kalmamış, aynı zamanda 21. Yüzyılın akademik ve modern standartlarını karşılamak için de devamlı gelişmeler yapılmıştır.